آیا ونزولا در راه یک جمهوری سوسیالیستی است ؟

گفتگو با Johan  Rivas

یکی از فعالین سوسیالیست در باره ی چاوز و سوسیالیسم در قرن بیست و یکم

برگردان : نادرساده

دردسامبر 2006 هوگوچاوزرئیس جمهور ونزولا مجددا انتخاب شد .

چاوزبا 63 درصد آرا برنده شد. رقیب محافظه کاروی 37 درصد رای داشت . بدین ترتیب چاوزبرای سومین بارانتخاب و 6 درصد نسبت به اولین دورانتخابات در 1998 افزایش رای داشت .

ازهنگامیکه در 1998 برای اولین بار، انتخاب شد او علیه نئولیبرالیسم وامپریالیسم آمریکا موضع گیری نمود . به پشتوانه ی درآمد نفت  در کشوربرنامه های اجتماعی را جریان داد. وی  بسرعت با طبقه ی حاکم ونزولا سرشاخ شد وپیام  انتخابات اخیرچاوزبازتاب عظیم بین المللی یافت . او اعلام کرد دولتی کردن شرکت های مخابرات و تلفن مرحله ی جدیدی از ساختمان یک جمهوری سوسیالیستی است.

یوهان رواس ، 29  ساله یک فعال کارگری و  سوسیالیست است  و در"ال آلگودونال"  دومین بیمارستان بزرگ در کاراکاس  دریک مجموعه 2000 نفری کار می کند . او سخنگوی سندیکای   SIRTRASALUD در محل کارش می باشد. سندیکای اویک  جبهه کارگری بولیواری را سازماندهی کرده است که بعنوان سامانه ی تشکل یابی ساکنین و شاغلین بیمارستان های کاراکاس بتوانند متشکل و با کمک های دولتی، برنامه ی کمک های اجتماعی را تحقق بخشند.

Pablo Alderete  این گفتگو را انجام داده است :

Pablo Alderete : امروزه حقوق کارچگونه است ؟

Johan Rivas : من در بیمارستان "ال آلگودونال " در کاراکاس کار می کنم . ما سندیکای خود را ایجاد کردیم و با UNT  متحد هستیم . در بخشهای مختلف مردم فعالند و سندیکا های خودشان را سازمان می دهند، حقوق خود را طلب می کنند و ناچارا در اغلب موارد برعلیه بوروکراسی مبارزه کنند. بعنوان مثال ، در یک کنسرن داروسازی،عده ای از شاغلین یک سندیکا ایجاد کردند و به همین دلیل اخراج شدند. با وجودی که قانونا مرتکب کار خلافی نشده بودند. با این وجود 2 سال برای بازکشت به کار بایستی می جنگیدند وبالاخره  به حق تشکل خود نیزرسمیت  دادند. البته مدتی کوتاهی بعد این کنسرن تعطیل شد.

جوانان زیادی هم اکنون فعال هستند. در اکثرسندیکا ها،میانگین سنی اعضای  هیات مدیره بین 20 تا 40 سال است .

سوال : چاوزچگونه با فقر مبارزه می کند؟

جواب: پروژه های دولت امکان دستیابی مردم فقربه امکانات بهداشتی و آموزشی را فراهم کرده است . قبل از اینکه چاوزدر 1989 انتخاب شود، تبعیضات اجتماعی وحشتناک بود. تقریبا یک میلیون از مردم بی سواد بودند. بیمارستانهایی مخروبه شده بودند . درمناطقی شرایط زندگی برای انسان غیرقابل تصوروغیرانسانی  بود. در اجرای یک برنامه آموزشی به یک میلیون نفرآموزش خواندن و نوشتن داده شد. این ارقامی است که یونیسف هم اعلام کرده است .

سوال : قراداد ها با کوبا چه نقشی بازی می کنند؟

جواب : دولت، نفت ارزان به کوبا صادرکرد ودرمقابل هزاران پزشک وپرستارکوبایی درچهارچوب یک پروژه به ونزولا آمدند تا درمناطق و محلات کارکنند. قبل ازآن امکانات پزشگی برای مردم فقرخیلی بد بود بنحوی که بیماری های خاص 50 سال پیش دوباره رایج شده بود. باید درمقابل عکس طبی پول پرداخت می شد که مردم فقر توان تهیه ی آنرا نداشتند. امروز  این وضع تغییرکرده وبا بیماری سل هم مبارزه می شود . حال می توان تصورکرد که چه نقشی پژشکان کوبایی داشته اند. البته طبقات مرفه و نیروهای راست چشم دیدن آنان را ندارند.

سوال: چه پیشرفت های دیگری وجود دارد؟

جواب : از زمان اعتصاب کارفرمایان علیه چاوزدر سال 2002 که نتیجه ی آن بالا رفتن قیمت ها و کمبود کالا ها بوده است، دولت با اختصاص سوبسید سوپرمارکت های ارزان وجایگزین  را حمایت می کند. تا همین حد فقربدرجاتی کاهش یافته ومردم به چیزهایی نیزمجانی دسترسی دارند و تعداد فقرا به نسبت کل جمعیت از 50 درصد به 20 درصد کاهش یافته است . با این وجود صدهاهزارنفر ناچارا فقط با یک دلار، روزرا به شب برسانند. بعنوان مثال در محله ی" په تاره" دومین محله ی بزرگ فقرنشین قاره ی آمریکای لاتین .

سوال : چاوزازراه یک جمهوری سوسیالیستی در ونزولا صحبت کرده و دولتی کردن بیشتررا اعلام کرده است، نظرت چیست؟

جواب : آنچه که به مسئله دولتی کردن مربوط می شود باید صبرکنیم تا چاوزبه ادعاهای خود جامه عمل پوشد. علاوه براین مسئله برسر دولتی کردن شرکت مخابرات CANTV است که قبلا دولتی بود و در دهه 90 خصوصی شد . چاوزبارها اعلام کرده که این بخش را دولتی می کند اما تا بحال خبری نشده است.

همچنین تا بحال برنامه های زیادی برای انتقال کارخانه های ورشکسته یا تعطیل شده و ملی کردن آنها اعلام شده که دراین مورد هم پیشرفتی اتفاق نیافتاده است.

در ونزولا صحبت ازیک "پروسه ی رشد انقلابی " در میان است . این مسئله جنب وجوش اجتماعی را تقویت کرده اما درمقابل سیستم های اجتماعی دیگرتاکنون هیچ انقلابی انجام نشده است .

سوال: آن اعتصاب کارفرمایان که یادآوری کردی،  می شود گفت تلاش خرابکارانه در زندگی اقتصادی کشور بود که بعدازکودتا در آوریل 2002 دومین تلاش سرمایه داران برای سرنگونی چاوز محسوب می گردد. این ماجرا آدم را بیاده خرابکاری شرکت های حمل ونقل برعلیه دولت سالوادورآلنده درشیلی طی سال 1970 تا کودتا پینوشه درسپتامبر1973 می اندازد . اینطورنیست ؟

جواب : واقعیت این است ، چاوزدریک درگیری شدید با سرمایه داران و اقشاربسیارمرفه قرار دارد . سوپرمارکت های آلتوناتیو هم واکنش او به حملات آنهاست . کسانی که رنجیره ی مواد ولوازم خوراکی را دردست دارند سه خانواده هستند. "مندوزاز"،" سیس نیروز"، "کاپریلز" که اینها  نقش و قدرت زیادی دارند. این الیگارشی لم داده ولی  هیچ کاری ازآنها  بعید نیست که انجام دهند  تا ازشّرچاوزخلاص شوند.

درسته ، عملا موقعیت مشابه ای با شیلی دهه 70 دیده می شود که جریاناتی تلاش می کنند شرایط نابسامانی ایجاد شود که کمبود مواد خوراکی باشد، که شرایط کودتا آماده شود . پینوشه حمایت CIA  پشت سرش بود . ولی اپوزیسیون راست در ونزولا فعلا ضعیف شده، اما امکان تلاش مجدد آنها برای سرنگونی چاوزمنتفی نیست . خطراز جانب شبه نظامیان راست هم جدی است آنانیکه ازکلمبیا هدایت می شوند. اما علاوه براینها  یک خطردیگر هم چاوزرا تهدید می کند و آن اینکه چاوزحمایت تهیدستان را ازدست دهد. برای این توده ی وسیع پیشرفت جدی حاصل نشده و دستگاه دولت کارشکنی بسیارمی کند. در دولت ونزولا سواستفاده ی مالی و بوروکراسی بیداد می کند و بعدازاینکه چاوزازکودتای 2002 جان بدربرد به نیروهای راست و سرمایه داران هم علامات آشتی پذیری اشاره کرد.

سوال : به نظر تو امروزه وظیفه کدام است ؟

جواب : ما باید ازتاریخ بیاموزیم . در شیلی پیشرفت خیلی جلوترازامروزدر ونزولا بود. دردوره ی آلنده 40 درصد اقتصاد  دولتی بود . اما این کفایت نکرد تا یک اقتصاد و جامعه سوسیالیستی ساخته شود. همچون شیلی ما را نیزاین خطربازگشت و عقب گرد تهدید می کند . وابستگی به درآمد نفت یک مشکل است . نیمی از تولید نفت ونزولا به آمریکا صادرمی شود . ونزولا سومین صادرکننده نفت به ایالات متحده است . این درآمد بعنوان مثال در شرایط یک رکود جهانی می تواند بخشگد.

بنابراین ضرورتی فوری است که بخش بزرگی از اقتصاد دولتی شود واز مالکین بزرگ سلب مالکیت شود و زمین عادلانه میان دهقانان فقیرتقسیم شود.

علاوه براینها چاوزدستگاه دولتی کهنه ای راکه  تحویل گرفته هنوزکه هنوزاست  دست نخورده باقی گذاشته است . این  سیستم کنونی  ونزولا با وجود قدمهای کوچکی در جهت دولتی کردن اقتصاد وبرنامه های کمک های اجتماعی اما با تحقق مطالبات عدیده کارگران و دهقانان فقیرهنوزفاصله ی زیادی دارد .

سیستم دولتی کهنه نباید اینگونه پا برجا بماند و قدرت کارفرمایان و زمینداران بزرگ باید در هم شکسته شود . دولتی کردن صنایع کلیدی و کنترل کارگری در کارخانه ها ضرورتی حیاتی است . این پیشرط حیاتی غلبه بر سیستم سرمایه داری و ایجاد شرایط بنیادین یک دمکراسی کارگری است .

سوال: چاوزتاکنون در پارلمان حمایت احزاب مختلف را داشت ، حالا تاسیس یک حزب متحد سوسیالیستی را اعلام کرده است ؛ ماجرا چیست؟

جواب :  عملا احزابی که در پارلمان پشتیبان چاوز بودند اعلام آمادگی کردند که به حزب جدید بپیوندند. فعلا معلوم نیست که آیا همه ی این احزاب زیریک سقف ودریک بلوک هماهنگ  متحد می شوند یا نه ؟

بهر حال مطلقا ضروری است که این حزب در کارخانه ها ؛ در محلات ، در دانشگاهها  پایه هایش بنیانگذاری شود وحزبی باشد با  برنامه سوسیالیستی و انقلابی . این  حزبی است  که اهداف دمکراسی کارگری را برپرچمش می نویسد.

سوال : انترناسیونالیسم به نظرت چیست ؟

جواب : اگر سلطه سرمایه داری درونزولا برافکنده شود می تواند مارش بین المللی و پیروزمند جنبش سوسیالیستی هم درجهان بحرکت در آید . سرنوشت ونزولا به نحوی به کارگران و جوانان سراسر دنیا مربوط است . بهمین خاطر همبستگی بین المللی و بحث و گفتگوی سیاسی حول تحولات ونزولا اینقدرمهم است . نه فقط در ونزولا بلکه در بخشهای دیگر آمریکای لاتین جنب و جوش شورانگیزی وجود دارد و درباره ی سوسیالیسم بحث می شود . آمریکای لاتین مهر باطلی بر یاوه ی مراویان  "پایان تاریخ " کوبیده است  و روزالوگزامبورگ حق داشت وقتی می گفت : "سوسیالیسم یا بربّریت "

 ما پیروزخواهیم شد !

منبع :Solidarität / Sozialistische Zeitung (SAV) Nr. 54, Februar 07